zondag 19 augustus 2007

Taalkijker - Nieuw Woord: nulties

- Wat voor muziek wordt het, hoe plaatsen we dat, zeg maar?
- nou uh.. niet ouder dan nineties hoor..
- Nee anders komen d'r maar bejaarden op af.
- Ja psies! Ja en nineties is toch eigenlijk ook gewoon al súpervorige-eeuw gewoon?
- Jawel, maar 't moet er wel bij, want van de afgelopen 7 jaar is best wel weinig echt vet of zo.
- Ja da's wel waar. Okee. Nineties en eh... hundreties? Twothousanties?
- Nee dat klinkt niet, is te lang ook. Nee.. Zeroties?
- Nee joh, dan denken ze dat er zero taais staat, nee, eh, nineties en hedendaags?
- Ja ga effe een eind weg, dan komen die bejaarden alsnog, nee, eh, effe denken.. "modern", nee..
- Nulties?
- Nulties? Wat is nou nulties?
- Nou je hebt twenties, thirties, nou ja enzovoort fourties, fifties, sixties, seventies, eighties, nineties, nou zeroties dat vonden we niks en twothousanties is te lang, dus nulties. Snappen ze heus wel. Staat wel een beetje maf ook. Trekt best wel aandacht. En studentes Nederlands, ha ha.
- Nulties, nulties. Okee, nulties. 90ties en nulties. 't Staat er.

Taalkijker - nieuw ouds is geen oud nieuws

Taalkijker wordt een aparte rubriek. Wie een betere, mooiere, pakkender vertaling weet voor language watch mag het zeggen. Taalsignaal, taalmonitor, taalkijk, en taalzicht zijn reeds afgekeurd.


Dit bordje hing bij Aba-i, overigens een prima zaak in het oude centrum van Utrecht. Men zal het woord "antiek" hebben willen mijden, en dat is ludiek opgelost.

zaterdag 18 augustus 2007

Taalblunders 2 - M E T P R I J S V R A A G!

Voordat internet gemeengoed werd kreeg ik ze regelmatig in de bus, van die flyers waarmee helderzienden en media hun Magische Krachten aan de man brachten. Wonderbaarlijke genezingen, hulp bij het kansspel, slagen voor een examen, het krijgen van een baan, en natuurlijk voor het (terug)winnen van een geliefde.

Professor Hassimiou was één van de eersten. Hij is duidelijk behept met een ernstige vorm van dyslexie: nog nooit heb ik in zó’n korte tekst zoveel fouten bij elkaar gezien. Het taal- en spellingsgedeelte in zijn hersenen moet gerekruteerd zijn door de voodoo-gaven, een andere verklaring kan er niet zijn. En hij moet heel goed zijn in zijn vak, want een taalvaardige helper, die hij met zijn magische krachten toch gemakkelijk moet kunnen vinden, heeft hij blijkbaar niet nodig.

Wie alle taalfouten vindt maakt kans op een boekenbon van 25 Euro! In woorden met meerdere fouten tellen de fouten. Inzendingen dienen onderbouwd te zijn. Sluitingsdatum voor inzenden is 26 januari 2008, de uitslag wordt gepubliceerd op dit blog. Uw inzending plaatst u door te reageren op dit bericht.

vrijdag 17 augustus 2007

Bonuskaart

een cabaretliedje

Hij kent mijn smaak qua kleuren
en wat ik dagelijks eet
en mijn luchtverfrissergeuren
hij vergeeft mij als ik zweet

hij ziet dat ik een vreetzak ben
en dat ik teveel zoop
hij weet wanneer ik platzak ben
doordat ik dan niks koop

(refrein:)
Hij is mijn grote broer en hij ziet alles, alles
het beste met mij voor en hij heeft alles, alles
alle dagelijkse dingen die nu eenmaal nodig zijn
hij is mijn Big Brother en zijn naam is Albert Heijn

Hij weet wat ik betaal aan hypotheek
en dus ook wat ik zo ongeveer verdien
hij weet: ik ga uit eten eens per week
ja dat alles kan hij heel gemakkelijk zien

dus hij zorgt dat ik precies koop wat hij heeft
en dat ook u en u en u hetzelfde doen
oh, hij weet zo goed wat onder mensen leeft
en dat alles doet hij enkel voor de poen

(herhaal refrein)

De oude Heijn die wist: het is te danken
aan mevrouwen met een boodschappentas
maar zo’n holding, die praat alleen met banken
aan de overzijde van de grote plas

En toen kwam een witteboordencrimineeltje
en die blies het winstverhaaltje nogal op
die firma, die zag hij als zijn speeltje
en wie er wat van zei, die rotte dan maar op.

Maar toen viel hij met zijn bende door het mandje
zijn leugens on the side raakten overal bekend
en toen kreeg hij van de rechter toch een standje
Van der Hoeven was een boefje van een vent

Maar we zijn een jaartje verder en de winkel is nog open
en ze hebben alles, alles wat ons hart begeert
en dus blijven we gewoon van alles kopen
en ook ik heb nog mijn lesje niet geleerd.

(herhaal refrein:)
Hij is mijn grote broer en hij ziet alles, alles
Het beste met mij voor en hij heeft alles, alles
Alle dagelijkse dingen die nu eenmaal nodig zijn
Hij is mijn Big Brother en zijn naam is Albert Heijn
Hij is mijn Big Brother
en zijn naam is Albert Heijn


Deze tekst is bedoeld als liedje voor een cabaret met goed gearticuleerde zang à la Don Quishocking. Het is waarschijnlijk niet scherp genoeg voor Youp van ’t Hek, maar misschien moet ik het hem eens vragen. De muziek zit in mijn hoofd, kan desgewenst ten gehore worden gebracht in een demo, maar zelf bedenken mag natuurlijk ook.

© Rolf Blijleven 2007

dinsdag 7 augustus 2007

Opvoedbewijs

Een waterkoude wintermiddag. Aan de Mariaplaats in Utrecht is een oude kloostergang die een stadstuin omgeeft. Het zou er prettig toeven kunnen zijn, maar het stinkt er naar pis en bij mooi weer wordt het dikwijls bezet door agressieve hangjeugd en daklozen. Nu regent het. Een jong stel met een kinderwagen met een baby erin duiken schielijk de kloostergang in. Om te schuilen voor de regen, denk ik eerst. Maar behaaglijk centraal verwarmd Hoog Catharijne is vlakbij, dus waarom hier? De baby wordt uit de kinderwagen gehaald terwijl de man een stuk aluminiumfolie en een aansteker tevoorschijn haalt. De baby krijgt een zuigfles en Pappa en Mamma chinezen hun dagelijkse portie heroïne. Ik loop maar door. Wat moet je anders? De politie bellen? Heeft geen enkele zin.

Ander voorbeeld. De clientèle van Brasserie O. te B. bestaat uit merendeel plaatselijke parelteven en wat zakenlunchers. Je kunt er goed eten, daar niet van, en voor een redelijke prijs ook want die kakwijven kunnen klagen als geen ander dat het te duur is. Het schaamt zich nergens voor. Staat er zo’n tuthola van midden dertig voor de deur met een geruite broekrok, lamswollen trui over bloesje met opstaande kraag, parelketting, gespschoentjes - een aarghetypisch cliché, dit wezen. Zij spreekt haar zoontje toe. Hij is nog maar klein, vermoedelijk heeft hij nog geen jaar geleden leren lopen. “Jan-Olaf, hoor je me? Nu gaan we naar binnen, en geen lawaai, hoor je me? Geen lawaai!” Jan-Olaf kijkt haar niet-begrijpend aan. Hij is nog te klein om te weten wat lawaai is. Laat staan dat hij begrijpt dat hij het zelf veroorzaakt.

Dit zijn twee uitersten van voorbeelden waarom een heleboel mensen nooit in de ouderlijke macht terecht hadden mogen komen. De baby’s zijn onschuldig. Wat voor ouders je treft, daar kun je nu eenmaal niets aan doen. De ouders hebben het gedaan (in beide betekenissen), dus daar, bij de wortels, moet je het probleem aanpakken. Junkiebaby kwam naar alle waarschijnlijkheid met een heroïneverslaving ter wereld. Als hij al overleeft, is het twijfelachtig dat hij ooit naar school zal gaan. Zijn ouders heten officieel “zorgmijdende dakloze drugsverslaafden”, maar die preventief steriliseren is onwettig.
Jan-Olaf zal het daarentegen het aan niets ontbreken, behalve dan aan een moeder die hem aankan en begrijpt. We kunnen met het volste vertrouwen tegemoet zien dat Jan-Olaf opgroeit tot, ik noem maar wat, een legale boef in private equity met een lease-BMW die andermans huisdieren doodrijdt en uitsluitend geld oprecht bemint. Dus net zo’n aarghetypisch cliché als zijn moeder, alleen wat schadelijker. De vloek van de mensheid is dat elke soort zichzelf in stand houdt.

De oplossing is heel simpel: een verplichte vergunning voor mensen die kinderen willen. Noem het een opvoedbewijs, of een kindervergunning. Het examen hoeft niet moeilijk te zijn. Er zijn vele goede ouders in alle lagen van de bevolking, daar hoor je mij niet over, die halen het op hun sloffen. Maar je pakt het probleem alleen maar bij de wortels aan door vast te stellen of aspirant-ouders gezond verstand hebben, en wel vóórdat de vrucht verwekt is. Waarom zou het niet kunnen? Dienstweigeraars werden vroeger ook op echtheid getoetst door rijksambtenaren en daar lagen veel vagere criteria ter beoordeling. Niemand die klaagt dat je een moeilijk tweeledig examen moeten afleggen voor het behalen van een rijvaardigheidsbewijs, maar letterlijk iedere mongool kan zomaar een kind maken. Waarom is dat? Als ze er eenmaal zijn moet je er natuurlijk goed voor zorgen en kun je veel van ze houden, maar de vlokkentest is algemeen geaccepteerd omdat niemand zit te wachten op een kind met een verstandelijke handicap.
Niemand die protesteert tegen de noodzaak van een wapenvergunning (wie daar geen boodschap aan heeft vindt er toch wel een en neemt het risico op de koop toe), maar de grootse crimineel mag zonder enige belemmering een bende bij elkaar fokken. Stel een kindervergunning in en het probleem is opgelost.

Ik begrijp dat een heel scala aan gelovigen van diverse gezindten, met paus en groot-ayatollah te paard voorop, dit idee zullen verwerpen en bestrijden. Er moeten namelijk zieltjes worden gewonnen en dat bereik je nu het eenmaal het beste door wildparen zoveel mogelijk aan te moedigen.

Het idee van het ouderexamen heb ik niet van mijzelf, maar van Scott Adams. Hij schreef het in 1997. Is het humoristisch bedoeld? Jawel, maar vergist u zich niet: Scott en ik hebben het tij mee.
André Rouvoet wil dat de junkiebaby en bijvoorbeeld de kinderen van tienermoeders worden afgestaan. Een middeleeuwse methode die incompetente ouders hun slachtoffer ontneemt zonder moeilijke procedures of elkaar tegenwerkende zorginstellingen, dus wel zo praktisch. En Rouvoet heeft nóg een hele goeie: hij wil dat er vanuit consultatiebureaus teams worden ingericht die losgeslagen tieners met terugwerkende kracht opvoeden. Dit idee werd toegejuicht door vrijwel de gehele Tweede Kamer.

Adams en ik stellen voor om het probleem bij de bron aanpakken. Rouvoet is slimmer, een echte pragmatische Calvinist. We weten namelijk allemaal dat je onbeschermd neuken niet kúnt verbieden. Wellicht is Rouvoet net als Zijne Idiotie te Rome misschien wel tegen condooms voor Afrika, dat zou ik moeten nagaan. Maar houd hem in de smiezen, want wat hij wil is hetzelfde, alleen slimmer. Ik hoor niet bij zijn club, maar ik geef toe dat ik een beetje jaloers ben want het plan is geniaal in zijn eenvoud. Je moet het natuurlijk geen opvoedbewijs noemen, want dan komt er opstand. Maar consultatiebureaus zijn safe as milk, sinds mensenheugenis vertrouwde instanties voor de gezondheid van u en uw spruit. Vandaaruit opvoedcontrole uitoefenend omzeil je bij voorbaat een hoop weerstand en gezeur. Dat Rouvoet het afstaan van kinderen in de plaats van abortus stelt moeten we zien als een rookgordijn. Hij behaagt zijn orthodoxe electoraat ermee, maar hij weet: dat is een minderheid. Hij weet donders goed dat abortus de facto een onvervreemdbaar recht is, dus in feite opent hij de deur naar een extra mogelijkheid, hij slijpt het mes aan de andere kant. Het netto resultaat is betere middelen om in te grijpen als opvoeding faalt, en het mooie is dat hij het invoert langs de achterdeur, langs wegen van geleidelijkheid. Ik ga niet op hem stemmen, maar ik denk dat André Rouvoet het nog ver zal schoppen.

En dat private equity geboefte, daar wordt ook al aan gewerkt.

Meer over de reacties op Rouvoets idee. Let op Verdonk, groen van jaloezie.

Scott Adams, the Dilbert Future, United Feature Syndicate, 1997, p. 204.