zondag 5 mei 2013

Mijn hobby: twisten met neerlandici over Nederlands

Laat ik duidelijk stellen: ik ben heel blij dat Genootschap Onze Taal (GOT) er is, want de regels die de Taalunie verzint zijn voor een normaal mens niet te volgen noch te onthouden noch te beredeneren. Het Genootschap heeft die regeltjes allemaal handig bij elkaar gezet en ik maak er dankbaar gebruik van.

GOT volgt de regels van de Taalunie. De Unie is de paus, GOT is de kapelaan die het uit moet leggen. De Unie verzint dat het re-integratie is maar reïncarnatie. Zo'n besluit doet sadisme vermoeden. Zit er een redenering achter, dan is die, wed ik, alleen te volgen voor neerlandici met het stof van tachtig kilometer taalhistorieboeken aan de tong. Het is schoolfrikkerij waar geen normaal mens iets aan heeft. Zo diskwalificeert de Unie zichzelf.

GOT maakte het Witte Boekje uit protest tegen het Groene, maar dat is mij bij lange na niet rebels genoeg. GOT mauwt als regeltjes worden geschonden, maar zwijgt als ze niet voldoen, achterhaald zijn, niet werken.

In de jaren 30 werd gestreden tegen het woord 'slagroom'. Een gruwelijk Germanisme voor kloproom, maar zoals u weet heeft slagroom toch gewonnen. Het was maar een veldslag in een strijd die voortduurt, ja zelfs met zijn tijd meegaat!

Kijk maar naar GOTs advies inzake Engels. De lijst is veel te lang, ik doe een greepje. Dat is al genoeg.

Met labelen en liften heb ik geen enkele moeite, maar launchen en laggen is pubertaal voor uitbrengen (of lanceren), en naijlen. Nou snap ik ook wel dat een dotkommer niet geloofwaardig overkomt met 'binnenkort brengen we de webpagina's uit'. 'We gaan de site nog voor de zomer launchen' klinkt veel dotkommerder. Het is Fingerspitzengefühl, ja werkelijk a very fine line; als ik GOT was zou ik ook zo'n kind z'n plezier niet willen bederven.

Anglicismen in de infinitief zijn zelden een probleem en anders, ach vooruit. Maar met vervoegingen wordt een grens overschreden: dan zien we dat de regels niet voldoen. 'Wie ons liket' rijmt, voor de lezer, op 'drie ons piquet'. De lezer die geüpdatet ziet, leest geüpdeetèt en niet ge-update.

De Unie is hier gewoon fout en dat is erg. Maar dat GOT daar niks van zegt is nog veel erger. Spreker én schrijver weten dat het woord van oorsprong Engels is. Het slaat daarom als kut op Dirk om dan te vervoegen volgens een regel die voor Nederlands bedacht is. Wie ons like't wordt automatisch geüpdate. Zo moet het. Stam van de oorspronkelijke taal, punt. Niet stam plus t.

Schrijvers! Gij zult uw lezers niet afleiden van het lezen. Gij zult uw boodschap zo direct of omslachtig aan uw lezer voorleggen als u wilt, maar gij zult hem daarvan niet afleiden met kromme spelspijkers waar het oog aan blijft haken. Spelling is middel, geen doel.

Academici! Gij zult boven uw materie staan. Gij zult niet redeloos vasthouden aan regels van vroeger, want vroeger is niet nu. Gij zult inzien dat nieuwe taalverschijnselen niet in oude regels gevat kunnen worden, net zomin als u de waterkoker op het houtvuur aansluit.

En of u dan bosschages ook meteen even wilt snoeien, want het zijn bossages. U bent toch ook geen mensch meer?

1 opmerking:

  1. :-D
    Deze hobby beoefen ik niet (meer), maar ik vind 'm wel leuk. De regeltjes, hoe inconsequent en raar ook, wil ik wel min of meer kennen. Maar laten we er vooral praktisch en creatief mee omgaan.

    BeantwoordenVerwijderen